Петар Печков

Објавено: недела, 08 јули 2018 1067 250

Дијабетес е најчестата метаболна болест во денешно време. Дијабетесот е состојба која се одликува со зголемено ниво на шеќер во крвта, кое настанува поради намалено лачење на инсулин или поради дефект во неговото делување. Инсулинот е хормон кој го секретира панкреасот и го контролира нивото на глукоза (шеќер) во крвта. Поведени од бројот на заболени лица, од дијабет, во Велес кој изнесува 5.919 лица или 13,5% од вкупното население во градот, од кои 1000 на инсулинска терапија. На оваа бројка ако се дополнат и бројот на пациенти од општините Градско, Лозово и Чашка а секако и од руралните заедници во општината, тогаш опфатот е на многу поголема популација од наведената 

Основна дејност и причини за работа:

• Основни дејности на Центарот за дијабетес се: дијагностика и терапија на дијабетес, идентификување на секојдневни компликација на дијабетес, доделување на сите врсти инсулинска терапија до инсулински пумпи, антропометриски мерења (телесна висина и тежина), ниско калорична исхрана и дијагностика и лекување на метаболен синдром (крвен притисок, лепиди и телесна тежина), како и континуирана едукација на матичните лекари. Превенција на компликации (микро и макро васкуларни компликации) 

• Центарот за дијабетес обезбедува проценка, едукација, лекување и поддршка за лицата со дијабетес, пре-дијабетес и луѓе на кои им се заканува развој на дијабетес тип 2. 

• Ние сме посветени да осигураме дека луѓето со дијабетес ги користат сите ресурси и поддршка што им се потребни за да се грижат за себе со доверба.

• Лицата ќе дознаваат за тоа што е дијабетес и како да управувате со него и да се грижите за себе. 

o Поединечна едукација: Запознајте се со медицинскиот сестра едукатор и диететичар, кои се сертифицирани едукатори за дијабетес. Средбите во текот на неколку месеци треба да дадат време да лицата да го применат она што го научиле и корисни информации за тоа како да живеат здрав живот со дијабетес.. Во текот на овие средби ќе добивате информации за тестирање на шеќерот во крвта, лекови, активност, планирање на оброци, контрола на стресот и спречување на потенцијални проблеми.

o Препорачано за луѓе со дијабетес тип 2 кои се ново дијагностицирани или сакаат да добијат освежување за тековните информации.

o Броење на јаглени хидрати: што се јаглен хидрати, која храна содржи јаглени хидрати и во количината и како да се пресмета јаглен хидратите за да ви помогне да го контролирате шеќерот во крвта.

o Читање етикети - како да ги прочитаат ознаките за храна и да знаете што да барате кога купувате храна.

o Јадете паметно за твоето срце да се помогне да научат како да ги заштитат крвните садови и срцето кога имаат дијабетес. Исто така, ве потсетува на ефектите на маснотии и влакна и како да купувате за да останете здрави.

o Правилна употреба на инсулин и начинот на кој тие се дадени. Да научат како да се балансираат шеќерот во крвта. 

Наследен фактор

Склоноста кон дијабетес пренесува директно на децата, а дали болеста ќе се покаже зависи и од други чинители, и тоа е причината поради која не се јавува дијабетес кај секој потомка.

Друга болест

Постојат болести кои можат да предизвикаат дијабетес, најчесто се работи за хронични нарушувања (алкохолизам, болести на панкреасот, итн.) И разни ендокрини заболувања (инфекција, хронични заболувања и терапија која води до појава ни дијабетес).

Нездрава животна навика

Ризични фактори се и претерано консумирање на слатки, обилна исхрана, намалена физичка активност, тенденција за инфекции и стрес.

Типови на дијабетес:

Тип 1

Овој тип на дијабетес се нарекува инсулин зависен или младински дијабетес. За овие видови на дијабетес панкреас создава многу малку или нималку инсулини. Научниците сметаат дека основата на овој тип на дијабетес е автоимуна болест, кога сопствениот телесен систем го напаѓа и уништува бета-клетките на панкреасот кои произведуваат инсулин.

Тип 2

Овој тип на дијабетес се нарекува инсулин независен дијабетес. Ова е најчестиот облик на дијабетес, во кој панкреасот произведува инсулин, понекогаш и во поголем обем отколку кај здравиот човек, но за некоја причина, организмот не може да го користи. 

Гестициона дијабетес

Овој тип на дијабетес се развива и открива за време на бременоста, а после породувањето може да исчезне или премина во постојан облик на дијабетис.

Симптоми

Симптоми на дијабетес често се суптилни и тешко забележливи. Некои од симптомите кои можат да се појават, умор и слабост, заматен вид, чести инфекции, трнење во раце и нозе итн. Центарот за дијабетес треба да ги овозможи сите потребни анализи и испитувања на едно место. Благодарение на лекарите прецизно да се изврши дијагностицирање, како и воспоставување на најквалитетен вид на лекување. Воведување на методи за превенција на дијабетот, задилжителна контрола на очно дно, на периферна циркулација со доплер метода за проценка на циркулацијара.

Лечење

Центарот за дијабетес, покрај основните тестови и прегледи кои ја откриваат моменталната состојба на пациентот. Пациентите при ендокринолошкиот преглед добиваат основни упатства за болеста, препораки за лекување и следење, напишани упатства за правилна исхрана, протокол прилагоден на телесната маса, како и совети за физичка активност. Превенција на дијабетична невропатија и превенција на дијабетично стапало.

д-р Елена Левкова Ќулумова преземено од веб страницата на ЈЗУ Општа Болница Велес